Dzień Bez Telefonu Komórkowego

15 lipca obchodzimy dość osobliwe święto: Dzień Bez Telefonu Komórkowego.

Czy wiesz, że produkcja telefonów komórkowych wiąże się  z kilkoma istotnymi problemami? Z jednej strony telefon komórkowy jest bardzo użyteczny w wielu aspektach ale niesie za sobą również wiele pejoratywnych sekwencji zdarzeń ponieważ jest dużym pożeraczem czasu, elementem od którego młodzi ludzi uzależniają swoją codzienność, z drugiej natomiast produkcja smartfonów przyczynia się do powstawania nielegalnych kopalni, zmusza ludzi do niewolniczej pracy. Z trzeciej zaś strony masowa produkcja oraz wpisujący się w nią konsumpcjonizm powodują, iż mamy do czynienia z nadprodukcją elektroodpadów, które wciąż w dużej mierze poprzez dzikie wysypiska zanieczyszczają środowisko naturalne.

Omówmy po kolei każde z powyższych zagadnień.

Telefon stał się w obecnym czasie swoistego rodzaju multimedialnym „asystentem” bowiem  nie służy już tak jak kiedyś jedynie do dzwonienia, smsowania czy grania w wężyka (wiele z was zapewne pamięta jeszcze czasy noki 3310). Telefony są teraz multifunkcjonalne, mamy w nich budzik, nawigację, notes z przypomnieniem, dyktafon,  aparat fotograficzny, kamerę, odtwarzacz muzyki i czytnik książek a nade wszystko posiadamy w nim dostęp do Internetu, w którym znajdziemy całą resztę. Z mediami społecznościowymi i komunikatorami na czele.  Telefon zaczął pełnić w życiu ludzi coraz więcej funkcji stając się dla wielu z nas przedmiotem niezastąpionym, który coraz ciężej wypuścić z ręki. Stanowi to niestety szybką drogę do uzależnienia oraz do wielu zaburzeń. Z jednej strony wyidealizowany świat, który pokazywany jest w sieci – dla wielu nastolatków stwarza zaburzony obraz rzeczywistości, który stanowi źródło stanów depresyjnych z powodu ciągłej gonitwy za tym co nierealne. Kolejnym problemem jest zjawisko nazwane od angielskich badaczy FOMO – „Fear of Missing Out” co w tłumaczeniu oznacza strach przed tym, że ominie nas coś ważnego, jeśli nie będziemy mieć stałego dostępu do informacji w sieci do tego co dzieje się dookoła nas. Rozwój tego zjawiska łączy się z rozwojem mediów społecznościowych. Osoby podatne na FOMO to nie tylko dzieci czy młodzież ale również osoby dorosłe. Jeśli nie potrafisz rozstać się ze smartfonem czujesz ciągłą potrzebę sprawdzania telefonu, powiadomień, odświeżania komunikatorów czy mediów społecznościowych a życie online jest dla Ciebie najważniejsze i ciężko Ci sobie wyobrazić funkcjonowanie bez telefonu, a jego brak wywołuje w Tobie lęk to należy zastanowić się czy przypadkiem nie masz do czynienia z FOMO.

Co telefony komórkowe mogą mieć wspólnego z nielegalnymi kopalniami oraz ze zmuszaniem ludzi do niewolniczej pracy? Niestety więcej niż by się nam mogło wydawać. Telefon zawiera w sobie około 30 różnych metali m.in.: koltan, który posiada w sobie tantal czy kasyteryt. Są to niezwykle rzadkie metale, które służą do produkcji małych kondensatorów dla smartfonów i płyt głównych w urządzeniach mobilnych. Problem pojawia się w kwestii wydobycia materiałów. Występują bowiem w Demokratycznej Republice Konga. Niestety z racji rzadkości występowania metali, w kraju tym powstało dużo nielegalnych kopalni, gdzie zmusza się tubylców do ciężkiej, a nawet niewolniczej pracy. Firma analityczna Counterpoint Research udostępnia coroczne raporty związane z produkcją smartfonów. W 2021 roku cały globalny rynek smartofnów wart był 448 miliardów dolarów co daje nam wzrost o 66 milardów w stosunku do roku 2020. Ta różnica pokazuje nam jak dużo telefonów jest produkowanych i jak duży jest na nie popyt.

Jest jeszcze jeden ważny aspekt związany ze smartofnami, a mianowicie ich nadprodukcja. Moda a co za tym idzie, konsumpcjonizm sprawiają, że wymiana smartfona na nowszy (mimo, iż staremu nic nie dolega) przyjęła się na porządku dziennym (co tyczy się nie tylko telefonów ale sprzętu w ogóle). Wszelkiego rodzaju pojawiające się na rynku nowości, gadżety, posiadają ukryte konotacje. Bardzo często kupując dany produkt nie kupujemy go dla samej potrzeby tylko dla konotacji jakie idą za nowym nierzadko drogim produktem. Konotacje narzucane są przez rynek, budują nierealną rzeczywistość, którą chcemy się definiować. W konsekwencji z roku na rok rośnie ilość produkowanych i sprzedawanych telefonów komórkowych co w efekcie przyczynia się do zwiększenia ilości elektroodpadów. Większa ilość elektroodpadów = większe zagrożenie dla środowiska = większa ilość odpadów na nielegalnych/dzikich wysypiskach.

Pewnie nigdy nie zastanawiałeś się nad tym z czym wiąże się produkcja telefonów oraz jakie konsekwencje ze sobą niesie? Być może będąc świadomym problemu chętniej odłożysz telefon na bok i będziesz częściej świętował Dzień bez telefonu komórkowego, nie tylko raz w roku?

Zachęcamy do obejrzenia video materiału  przygotowanego przez Instytut Globalnej Odpowiedzialności, który w bezpośredni sposób wskazuje na problemy związane z nadprodukcją telefonów komórkowych.

Po więcej informacji zajrzyj do: https://www.ekokalendarz.pl/dzien-bez-telefonu-komorkowego/, dostęp 15 lipca 2022 r.; https://www.un.org.pl/ratowanie-swiata, dostęp 15 lipca 2022 r.